تمدید تحریم داماتو برای 10 سال، در حال طی مراحل تصویب در آمریکا است که این مسئله در ایران بازتابهای زیادی داشته است تا حدی که باتوجه به مصاحبه 95/8/26 سید عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه و مسئول کمیته برجام، و اظهارات بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه و سکوت رئیس جمهور و وزیر امور خارجه، به نظر میرسد دولتمردان و دیپلماتهای ما برخلاف نظر مقام معظم رهبری که در 95/9/3، تمدید تحریم داماتو را به منزله نقض برجام معرفی کردند، اعتقادی به نقض برجام با آن ندارند که لازم دیدم تا تحلیلی بر علت زاویه گرفتن نظرات رئیس جمهور و مذاکره کنندگان هسته‌ای با منویات مقام معظم رهبری (درخصوص خطوط قرمز مذاکرات و منشور نه گانه اجرای برجام) را که ناشی از تنازلهای مکرر ایشان در برابر زیاده خواهیهای آمریکا بود، داشته باشیم:

اگر چه تأملی بر سیر توافقات هسته ای از ژنو تا لوزان و وین (برجام) و اجرای برجام در یکسالگی آن، سرشار از تنازل در حوزه‌های هسته ای، تحریم و امنیتی است، اما به نظر میرسد عجیبترین تنازل مذاکره‌کنندگان این بود که با وجود ممنوعیت وضع هرگونه تحریم جدید در توافق موقت ژنو از سوی شورای امنیت، آمریکا (در چارچوب اختیارات رئیس‌جمهور و کنگره) و اتحادیه اروپا، در ازای محدودیت اقدامات هسته ای (مثل محدودیت غنی سازی تا 5%) و علی رغم این که طبق خطوط قرمز مقام معظم رهبری، تمام تحریمها باید لغو و در واقع هیچ تحریم جدیدی هم تصویب نمیشد، ولی مذاکره‌کنندگان ما هم بر میزان عقب نشینیهای هسته‌ای (مثل تشدید محدودیت غنی سازی تا 3/67%) افزودند و هم پذیرفتند که فقط تحریمهای هسته ای (آن هم نه همه آنها) تعلیق شود! و بدتر از همه این که دیگر تحریمی به بهانه هسته‌ای (و نه سایر بهانه‌ها) وضع نشود!

مذاکره‌کنندگان اما امروز با وجود خطوط قرمز و منشور رهبری در اجرای برجام (که آقای روحانی شفاهاً و کتباً به رعایت آنها در تنظیم و اجرای برجام تعهد داده بود) و طرح اقدام متقابل دولت در اجرای برجام (مصوب مجلس)، مدعی هستند که تحریمهای جدید اگر به بهانه‌های غیرهسته‌ای وضع شوند، ناقض برجام نیستند! و این یعنی ایشان با تنازلهای خود کاری کرده‌اند که آمریکا که در ژنو پذیرفته بود هیچ تحریم جدیدی علیه ایران از سوی هیچکدام از نهادهای شورای امنیت، اتحادیه اروپا و کشور آمریکا (دولت و کنگره) وضع نشود، امروز هر تحریم جدیدی به بهانه‌های غیرهسته‌ای اعم از موشکی، منطقه‌ای، تروریستی و… را علیه ما وضع میکنند! و تأسف برانگیزتر این که مذاکره‌کنندگان به جای این که از بی‌توجهی خود به خطوط قرمز، منشور رهبری و مصوبه مجلس و عجله در نهایی کردن برجام شرمنده باشند، با قیافه حق به جانب میگویند تمدید تحریم داماتو ناقض برجام نیست!
‌
باوجود این که مقام معظم رهبری در طول مذاکرات با صدور مجوز و حمایت از تیم مذاکره‌کننده در برابر هجمه‌ها، هیچ استدلالی را برای ناکامی برجام باقی نگذاشتند، اما متأسفانه بازهم دیده میشود که در برابر افزایش تحریمهای مختلف، از یک بهانه بزرگ استفاده میشود مبنی بر این که «ما فقط مجوز مذاکره در موضوع هسته‌ای را داشتیم پس رفع سایر تحریمها توقع نابجا است»، گویا فراموش کرده‌اند که از ابتدا درخواست و مجوزشان برای رفع همه تحریمها و ممانعت از تحریمهای جدید، همانطور که از توافق ژنو هم عیان است، صرفاً مذاکره در موضوع هسته‌ای بوده است و اگر دیپلماتهای ایران بعد از توافق ژنو، از رفع همه تحریمها (اعم از هسته‌ای و غیر هسته‌ای) به رفع (تنها بخشی از) تحریمهای هسته‌ای تنازل نمیکردند، دیگر نیازی نبود تا به دنبال اخذ مجوز برای مذاکره و تنازل در موضوعات حیاتی مثل موشکی و منطقه‌ای و تنظیم برجامهای 2 و 3 باشند!

قطعاً تمدید تحریم داماتو اولین تمدید پسابرجامی نیست چرا که آمریکا تا امروز ایران را به بهانه.های متعدد تحریم کرده و دولت هم با توجیهات مختلفی آنها را ناقض برجام ندانسته است و از سوی دیگر، طرف مقابل در رفع همان تحریمهای قبلی هم کارشکنی کرده تا حدی که ریسک تعامل و معامله با ایران هنوز این قدر بالا است که یا طرفهای خارجی به تعامل با ایران تمایلی نشان نمیدهند و یا اینقدر ریسک معامله را متوجه ایران میکنند که دولت، توافقات و قراردادهای پسابرجامی را محرمانه نگه میدارد و از سوی دیگر وقتی آثار عینی برجام در کشور را در کنار شیوه اجرای آن از سوی طرف مقابل میگذاریم، میبینیم که برجام در عین تأمین نظرات طرف مقابل در محدودیت بلندمدت هسته‌ای و تشدید امکان بازرسی و نظارت بر ایران، هنوز سهم ما که رفع تحریمها و ایجاد گشایش در اقتصاد کشور بوده را برآورده نکرده است که این هم ناشی از عدم رعایت خطوط قرمز رهبری در موضوعاتی مثل همزمانی و تناظر تعهدات و پرهیز از تنظیم توافق براساس خوشبینی میباشد.

بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه درباره لوایح ضدایرانی کنگره آمریکا امروز (95/9/1) گفت:

«لوایح کنگره آمریکا، ناشی از مشکلات و تحولات سیستم سیاسی داخلی آمریکا است. در یکسال گذشته پس از برجام حدود شصت لایحه و طرح بود که می‌توانست در صورت نهایی شدن و طی مراحل قانونی به نوعی ناقض برجام باشند. اما تا طی شدن مراحل قانونی منتظریم، ما طرح و برنامه و گزینه های خود را داریم تا در زمان لازم اگر نیاز بود اقدامات متناسب را اجرا کنیم. این طرح‌های کنگره را جدی نمی‌گیریم ا‌ما اگر جدی شوند، برخورد لازم را با آنها خواهیم داشت؛ ما بر سر منافع مردم و کشور سازش نخواهیم کرد و اگر لازم باشد برای دفاع از این منافع بهای لازم را می پردازیم./ما به دلایل فکری و عقیدتی خود تلاش داریم تعهدات خود را تا جایی که دیگران رعایت کنند، انجام دهیم. برجام یک تعهد چندجانبه است که در زمان خود نقشش را ایفا کرد، تا زمانی که دیگران پایبند باشند، ماهم پایبندیم.»

آقای قاسمی! این که لوایح ضدایرانی کنگره آمریکا را ناشی از مشکلات و تحولات سیستم سیاسی آمریکا میدانید خود ناشی از ضعف برجام است که برخلاف ادعاهای دولتمردان نتوانست به مثابه سندی باشد که مسائل داخلی آمریکا بر شیوه اجرای آن تأثیر نگذارد، پس قبل از این که مشکلات و تحولات سیستم داخلی آمریکا را مقصر بدانید، باید به بطلان ادعای دوستانتان در دولت درباره غیرقابل خدشه بودن آن توسط دولتهای بعد اعتراف کنید، برجامی که هر کدام از کشورهای امضا کننده آن ظرف کمتر از 2 ماه میتواند با ادعای نقض طرف دیگر و بدون ارائه سند و مدرک، آن را یک سویه نقض کند، برجامی که استمرارش منوط به امضاهای رئیس جمهور وقت آمریکا در مقاطع 120 و 180 روزه است، برجامی که ابتدا طرف مقابل را به تمام خواسته هایش رساند و سپس به او فرصت داد تا تعهداتش را با کندی، کارشکنی و بدعهدی مواجه سازد، برجامی که به دلیل ابهامات و حفره های آن امکان تأویل به رأی و فرار را به طرف مقابل میدهد، برجامی که جسم و روحش جدا هستند و به شیوه ای نوشته شده است که روحش مخدوش باشد بدون این که به جنازه اش آسیبی برسد، خودش از مهمترین موانع استفاده از امتیازاتی است که در ازای پرداخت بهای سنگین مندرج در برجام، میبایست از آنها بهره مند میشدیم.

سخنگوی محترم وزارت خارجه! مصاحبه شما این معنی را در ذهن متبادر میکند که پایبندی الان ما به برجام به دلیل پایبندی طرفهای دیگر برجام و به خصوص آمریکا به آن است! حال این که شخص رئیس جمهور تا وزیر امور خارجه تا رئیس بانک مرکزی، رئیس سازمان انرژی هسته ای، رئیس کمیته برجام و سایر دولتمردان، به عهدشکنی و کارشکنی طرف مقابل در اجرای تعهداتش اعتراف کرده اند و این اظهارات شما مبنی بر این که ما منتظر نهایی شدن این مصوبات هستیم، خودش ایراد اساسی دارد چرا که اولاً اینها نهایی بشوند یا نشوند، موجب بالا رفتن ریسک همکاری و تعامل سازنده شرکتها و کشورهای دیگر با ایران گردیده اند و خود نقض برجام حساب میشود، ثانیاً لوایح ضدایرانی کنگره آمریکا در همین جا به اتمام نخواهند رسید و همین الان تعداد دیگری در دست طراحی و تصویب قرار دارد و این روند موجب ماندن ریسک تعامل با ایران برای بلند مدت خواهد شد و ثالثاً یکی از شروط نه گانه مقام معظم رهبری در اجرای برجام همین بود که هرگونه حرفی مبنی بر تحریم جدید یا ماندن ساختار تحریمها به منزله نقض برجام تلقی شود که متأسفانه دولت با جدی نگرفتن این شرط (مثل سایر خطوط قرمز و شرایط رهبری) باعث شده است تا آمریکاییها با همین طرح ها، لوایح و حرفها، مانع کاهش ریسک تعامل با ایران بشوند.

آقای قاسمی! مسلماً ادعای شما و سایر دیپلماتها و دولتمردان ما مبنی بر این که در صورت نهایی شدن لوایح ضدایرانی کنگره آمریکا ، «اقدام مقتضی» انجام خواهید داد، از چند جهت خودش به تشدید فشارهای طرف مقابل منجر خواهد شد، چرا که اولاً این اظهارات نشان میدهد که طرف مقابل هر کارشکنی که تاکنون انجام داده است، هنوز به عنوان نقض برجام تلقی نکرده اید و این به پیشروی بیشتر وی در نقض برجام خواهد انجامید، ثانیاً ترس شما از دادن اولتیماتوم به طرف مقابل برای اجرای تعهداتش و حتی ترس از به کار بردن عبارت «توقف اجرای تعهداتمان در برجام» و بسنده کردن به واژه «عبارت مقتضی» و امثال آن که میتواند «فشار ایمیلی» و یا تشدید «امان نامه» گرفتن برای کشورها و شرکتهای دیگر تلقی شود، فاقد آن بار لازم برای الزام طرف مقابل به پایان دادن نقض برجام است و رابعاً تا زمانی که دولت این قدر اصرار داشته باشد برجامی را که برد برد بودنش در روز اول هم محل تردید بود را با وجود تمام کارشکنی ها و منافع «تقریباً هیچش»، ابر و ماه و خورشید و فلک و نعمت و باد و … بداند، توقع استیفای حقوق ایران در برجام و گردن نهادن طرف مقابل به آن، خیالی واهی خواهد بود.

یکی از جملات ماندگار مقام معظم رهبری، « من دیپلمات نیستم، انقلابیم » بود که شاید برخی از کسانی که این جمله را شنیدند، پنداشتند که این عبارت تلویحاً نشانه عاقلانه بودن دیپلماسی و احساسی بودن انقلابی گری است و حال این که هرچه در مسیر مذاکرات و عقد برجام و سپس اجرای برجام گام زدیم، دیدیدم که به قول حافظ، راهرو گر صد هنر دارد توکل بایدش، آری آنچه که جوان دیپلماسی در آینه دید، پیر انقلابی گری در خشت خام دیده بود. دیدیم سهل انگاری در تحقق آنچه که رهبری به عنوان چراغ راه و خط قرمز بیان می کرد، باعث شد تا در شرایطی قرار گیریم که برجامی که رهبری فرمودند پر از نکات ابهام آمیز حقوقی است، فرصتی را ایجاد کنند که تعهدات ما به صورت کامل اجرایی شده باشد ولی تعهدات طرف مقابل اجرا نشده و با امتیازخواهی بیشترشان همراه گردد تا حدی که تهدید به نقض برجام از سوی برخی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به امری رایج تبدیل شود که این اظهارات با دو نوع موضع گیری متفاوت از سوی دیپلمات های ما و مقام معظم رهبری همراه شد:

1- مسئولان سیاست خارجی کشور و در رأس ایشان شخص آقای ظریف، در پاسخ به اظهارات نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا گفتند که هرکسی که رئیس جمهور آمریکا شود نمیتوانند برجام را اجرا نکند و این در حالی است که براساس بندهای 36 و 37 برجام درخصوص سازوکار رفع اختلافات، اگر یکی از طرفین برجام مدعی نقض برجام از سوی طرف دیگر شود و مکانیزم حل اختلافات، میانجی گری ها و رفع ابهامات فایده ای نداشت، طرف معترض میتواند رأسا و یک طرفه به اجرای برجام خاتمه دهد.

2- اما موضع مقام رهبری در برابر این تهدیدهای نامزدهای آمریکایی، بسیار متفاوت بود، مقام معظم رهبری فرمودند، ما ابتدا برجام را نقض نمیکنیم ولی اگر آنها برجام را پاره کنند ما آن را آتش می زنیم، و در ادامه و در پاسخ به تهدید آنها فرمودند که در این صورت ما در کمتر از یک سال و نیم با بکارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته به 100 هزار سو غنی سازی میرسیم.

هر انسان عاقلی و نه حتی لزوما یک انسان انقلابی، میداند که کدام موضع گیری نشانه ضعف ما درخصوص برجام قلمداد می شود و کدام یک موجب افزایش زیاده خواهی های طرف مقابل می گردد و کاش مسئولان ما می دانستند که حتی اگر به برجام و اجرای کاملش و ماندگاریش علاقه دارند تنها یک راه برای شان وجود دارد که عبارت است از نقطه ضعف نشان ندادن در خصوص توقف برجام، چرا که این نقطه ضعفها تنها دو ره آورد خواهند داشت، یا طرف مقابل مدام زیاده خواهی، بدعهدی و امتیازخواهی خواهد کرد و یا این که به این حساب که ما بدون برجام نابود می شویم، رسماً به سراغ نقض آن خواهد رفت.

لذا نه تنها انقلابی گری، بلکه عقل هم حکم می کند که مسئولان ما، کشور را در برابر تهدید به شکست برجام ضعیف نشان ندهند و برای این کار در کنار موضع گیری های مقتدرانه، نسبت به اجرای عینی و عملی اقتصاد مقاومتی بکوشند.

با توجه به انتقاداتی که به برجام و بدعهدی طرف مقابل و قصور دولت در الزام طرف مقابل وارد کردیم، برخی حامیان دولت این نقدها را زیر سوال میبرند، غیر دلسوزانه میخوانند و راهکار و راه حل برجام میطلبند که در پاسخ به ایشان میگوییم:

1- راهکار را از همان کسانی بخواهید که بجای رعایت خط قرمز همزمانی تعهدات طرفین، اول به صورت تمام و کمال و نقدی تعهدات سنگین و زیرساختی ما را انجام دادند و حالا سهل اندیشانه منتظر تحقق وعده های نسیه طرف مقابلند، بروید از کسانی که همه چیز را نقد دادند و به تعهدات نسیه دلخوش کردند و بابت همان جشن گرفتند و پای کوفتند و منتقدان را به هزار توهین نواختند بپرسید که اینک چگونه میخواهند طرف مقابل را مکلف به اجرای تعهداتشان کنند؟! بروید از کسانی که با هزار ادا و اطوار خودشان را برتر از رعایت خطوط قرمز مهم رهبری فرض کردند و نه تضمین جدی از رئیس جمهور آمریکا گرفتند و نه همزمانی تعهدات را رعایت کردند بپرسید، حالا چه میتوانند کنند جز التماس و مذاکره روی مذاکره، برای اجرای نیم بند تعهدات طرف مقابل در برجام؟!

2- البته همین الان هم ضمن هشدار به نقض برجام به طرف مقابل میتوانند با تعیین ضرب الاجل برای ترک برجام، طرف مقابل را واقعا تحت فشار بگذارند تا شاید از این خسارت محض در اجرای یک طرفه تعهداتمان در برجام کاسته گردد، حالا که به قول سیف برجام تقریبا هیچ عایدی برای ایران نداشته است و طرف مقابل هم به خط کارشکنی و تحریم های جدید و برداشت از دارایی های ما ادامه میدهد، چرا ما باید به اجرای تعهدات سنگین مان در هسته ای و مجوز برای بازرسی از اماکن نظامی و امنیتی ادامه دهیم؟!

درحالی که آلن ایر، سخنگوی کاخ سفید اظهارات دکتر سیف، ظریف، عراقچی، صالحی و سایر مسؤولان ایرانی مبنی بر بدعهدی و کارشکنی آمریکایی ها را رد کرده است، نگاهی به کارشکنی های آمریکا در اجرای برجام می کنیم:

1- در گام اول این سوال ایجاد میشود که این اظهارات سخنگوی شیطان بزرگ را چگونه می توان با سخنان اخیر جک لو، وزیر خزانه داری آمریکا جمع کرد که گفته بود:

«ما این نکته را هم در مراوده بین دولت ها و هم برای مؤسسات مالی در سراسر دنیا روشن کردیم. ایران برای تجارت با چالش های بسیاری روبرو است که برخی از آنها به شیوه های تجارتی خود ایران مربوط است و برخی هم به سایر فعالیت های ایران در خارج از حوزه هسته ای ارتباط پیدا می کند؛ جایی که ایرانی ها به حمایت از تروریسم، بر هم زدن ثبات منطقه و آزمایش های موشکیِ مغایر با هنجارها روی آورده اند و در زمینه حقوق بشر در کشورشان مشکل دارند.»

آیا این اظهارات به معنی تهدید سایر کشورها و مؤسسات مالی و اقتصادی دنیا برای ایجاد هر گونه تعامل اقتصادی با ایران نیست؟! مسلما همان طوری که مقامات اروپایی و مسئولان آمریکایی بارها به صورت شفاف و تلویحی بیان کرده اند،‌ ایشان کشورها و شرکتهای خارجی را در قبال روابط موثر و مفید با ایران می ترسانند به نحوی که ایران (به استناد گزارش رویترز)، حتی برای تأمین تانکرهای حمل نفت با مشکلات بانکی و مالی و بیمه ای مواجه است.

2- بحث دیگر این که طبق اظهار نظر نشریه  فارلین پارسی، اگر چه متن برجام صریح و دقیق نیست اما آمریکا به صورت تلویحی معاملات دلاری با ایران را پذیرفته است و از سوی دیگر عدم پذیرش عملی این مسئله از سوی آمریکا در واقع ممانعت از تحقق سایر بندهای برجام مانند حق دسترسی به دارایی های بلوکه شده ما تلقی میشود که در این خصوص نیز به نظر میرسد آمریکا اگر هرچه زودتر این امکان را فراهم نسازد، به کارشکنی خود در این خصوص ادامه داده است.

3- یکی دیگر از کارشکنی های آمریکا را می توان درخصوص قرارداد هواپیما با ایرباس مشاهده نمود که علی رغم گذشت 80 روز از توافق ایران و ایرباس و باوجود تصریح حق ایران برای خرید هواپیما در برجام، اما آمریکا همچنان با سوءاستفاده از تحریمهای اولیه، مجوز معامله با ایران را به ایرباس نداده است و این در حالی است که خیلی سریع به بوئینگ مجوز مذاکره با ایران را داد به نحوی که به اذعان بسیاری از کارشناسان، تأخیر در صدور مجوز برای خرید هواپیما از ایرباس،‌ به نوعی گرو کشی از ایران است تا ایران تعدادی هواپیما نیز از بوئینگ آمریکایی بخرد که این خواسته حتما سوءاستفاده از برجام و خارج از چارچوبهای مدون در آن است.

4- و این ها که ذکر شد شمه ای از بدعهدی های صریح آمریکا در قبال برجام است و گرنه موارد دیگری به لحاظ نقض روح برجام و یا منشور رهبری در اجرای برجام از سوی آمریکا رخ داده که دولت ایران مکلف به واکنش بوده است از جمله استفاده از بهانه های دیگری مانند موشکی و حقوق بشری و تروریسم و سایبری و … که اگر دولت جلوی این تحریمهای جدید را نگیرد، به مرور می توانند همه تحریمهای هسته ای که بعضا هنوز مرتفع نشده اند را نیز برگردانند.

پس از صدور دو قطعنامه به بهانه های «نقض حقوق بشر» و «حمایت از تروریسم» و امضای مصوبه کنگره آمریکا تحت عنوان «محدودیت ویزا» توسط رئیس جمهور شیطان بزرگ و پس از طرح برداشت1.57 میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران ، امروز با اعلام آماده شدن «بسته تحریمی جدید آمریکا علیه ایران به بهانه توان موشکی»، جابری انصاری، سخنگوی وزارت امورخارجه گفت:

«تحریم جدید ربطی به برجام ندارد و پاسخ ما تقویت توان بنیه نظامی خواهد بود»

که باتوجه به پاسخ ایشان، لازم است به موارد زیر توجه گردد:

1- حتی با فرض این که تحریم موشکی ناقض برجام نیست، نمی توان فراموش کرد که مصوبه محدودیت ویزا از سوی تمام کارشناسان و مسئولان کشور نقض صریح برجام اعلام گردید و تذبذب دولت در برابر تحریم ها و محدودیت های جدید، تنها باعث جسورتر شدن و تشدید فشارها به بهانه های دیگری مانند موشکی و حقوق بشری و تروریسی و … می گردد.

2- در حالی که دولت در برابر انتقاداتی که به قطعنانه 2231 می شد مدام اعلام می کرد که این قطعنامه نمی تواند در خصوص توان موشکی ایران تحریمی ایجاد کند، امروز شاهدیم که قبل از رفع تحریم های هسته ای، تحریم های جدید به بهانه توان موشکی به صورت کاملاً جدی در حال عملیاتی شدن است.

3- دولت از روز اول براساس خطوط قرمز هسته ای که رهبری تعیین کرده بود، مکلف بوده تا هم تمام تحریم ها را رفع و مانع افزوده شدن تحریم های جدید به هر بهانه ای گردد، به نحوی که این مسئله در منشور رهبری نیز آمد و دولت نیز کتباً خودش را متعهد به رعایت آن دانست.

4- اخیراً آقای سلطانی فر، معاون گردشگری رئیس جمهور اعلام کرده بود که پاسخ ایران در قبال محدودیت ویزا، پرداخت تسهیلات برای گردشگران خارجی است و امروز هم سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد که در برابر تحریم های موشکی پاسخ دولت، تقویت توان دفاعی است و یا آقای ظریف در برابر مصوبه محدودیت ویزا، خود مصوبه را ناقض برجام ندانست بلکه اجرای آن را ناقض برجام دانست!!!، این موضع گیری ها به این معنی است که دولت در جواب تحریم ها و محدودیت ها و نقض عهدهای طرف مقابل در قبال برجام، به هیچ وجه حاضر به انجام اقدام متقابل و متوازن نیست.

5- در حالی که دولت فعلی آمریکا که به ظاهر حامی مذاکره و بهبود روابط با ایران و اجرای برجام است، اینچنین به راحتی به نقض برجام و خصومت ادامه میدهد، چگونه می توان به دولت های بعد آمریکا امیدوار بود تا برجام را رعایت کند؟!

6- در حالی که مردم منتظرند اگر دولت منافع و حقوق ایشان را رعایت ننمود مجلس وارد عمل شود اما رئیس مجلس که ظرف 20 دقیقه طرح متقابل اجرای برجام را به تصویب مجلس رساند، بعد از چند روز از مصوبه ویزا تازه اعلام کرده است که مجلس در حال برنامه ریزی برای اقدام مناسب است و این یعنی از مجلس هم برای فشار در خصوص منافع ایران در اجرای برجام و منشور رهبری نمی توان توقع اقدام مناسبی داشت.