93/10/14
1:21 ع
برداشت های اشتباه و سلیقه ای از دین، فقط محدود به انسان های عادی نیست بلکه متأسفانه برخی طلاب و روحانیون که دروس دینی را خوانده اند نیز از گزند این انحرافات مصئون نیستند و انحرافات و اشتباهات این روحانیون وقتی ترویج هم می شود به تبع آن میزان خسارت های وارده به دین و جامعه به مراتب بیش از وقتی است که یک فرد معمولی دچار این انحرافات می گردد.
متأسفانه برداشت های اشتباه روحانیون و ترویج این برداشت ها، تاکنون تأثیرات بسیار سوئی در عرصه ی فرهنگ، اجتماع و سیاست به کشور گذاشته است و باعث بروز بدعت های در دین و تشدید اختلافات جهان اسلام گردیده است که یک نمونه از این برداشت ها اخیراً توسط یکی از روحانیون جوان به نام سید حسن آقا میری در حال ترویج است. ایشان صراحتاً مسائلی را که درخصوص ترس از خدا و جهنم توسط سایر مبلغین بیان شده را زیر سؤال می برد و به شدت ایشان را تخطئه و هرچه در ذهن مردم رفته است را به شدت محکوم می کند، غالب سخنرانی های ایشان با هجمه ی شدید به سایر روحانیون و علما و منبری ها همراه است و از این لحاظ که فردی که این همه مروج محبت الهی است اینچنین با بی مهری، سایر روحانیون و مروجین دین را منحرف معرفی می کند جای تأمل دارد.
علی رغم این که اسلام و پیشرفت دینی افراد همواره مبتنی بر دو بال خوف و رجاء باید باشد اما ایشان با ارائه ی اسلام مبتنی بر رجاء و با حذف تمام مقولاتی که خوف در خود دارند عملاً یک مفهوم ناقص و تحریف شده از اسلام ارائه می کنند، ایشان عملاً کسانی که مردم را از خدا می ترسانند را محکوم می کنند و حتی خدایی را که باید از او ترسید را غیرقابل قبول می دانند و مروجان چنین خدایی را تا مرز تکفیر و خدا نشناسی معرفی می کنند.
متأسفانه ایشان صرف محبت و مهربانی خدا را برای هدایت افراد کافی می دانند و خدایی را که نتوان به او اعتراض کرد و یا صدا را بر او بلند کرد را خدا نمی داند! ایشان اساساً اعتقادی به مجازات شدن افرادی که گناهان کبیره مرتکب شده و بر آن اصرار می ورزند ندارد و اسلامی را که توأمان با خوف و رجاء ارائه می شود را به شدت محکوم می کند، متأسفانه ایشان صفات جلالیت الهی را به صورت کلی در برابر صفات جمالیت و محبت الهی فراموش کرده اند و از هر دعا و سوره ای تنها بخش هایی را که به محبت الهی مربوط است را مورد استناد قرار می دهند و این در حالی است که ائمه ی هدی، همانطوری که از آیات امید و رجاء استفاده می کردند، در حین خواندن آیات عذاب و نهیب نیز از خوف خدا اشک می ریختند.
بحث در خصوص لزوم داشتن توأمان خوف و رجا در سلوک الی الله اینقدر بدیهی و آشکار است که صرفاً به دو آیه ی شریفه استناد می کنم و مطمئنم همه ی مخاطبان این مطلب، آیات و روایات و ادعیه ی متعددی را سراغ دارند که هم به امید الهی و هم به خوف از خدا توصیه می کنند:
سوره یوسف، آیه 87?
«وَ لا تَیأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لا ییأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکافِرُونَ
(از رحمت خداوند ناامید مشوید، زیرا جز گروه کافران کسی از رحمت خدا مأیوس نمیگردد)
سوره نازعات، آیه 40
«وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَی النَّفْسَ عَنِ الْهَوی فَإِنَّ الْجَنَّه هِی الْمَأْوی
(و اما هر کس از مقام پروردگارش بترسد و نفس خود را از هوی باز دارد، بهشت جایگاه اوست)
ایشان در خصوص عذاب های الهی که در برخی از آیات به وضوح بیان شده و بحث خالد بودن برخی در جهنم نیز با تردید و حتی با انکار صحبت می کنند و این در صورتی است که خداوند درهمین دنیا نیز بر اقوام گناهکار بلا نازل کرده است، مجموعه ی برداشت های سلیقه ای ایشان از آیات و روایات و ادعیه آنگاه که با هجمه به سایر علما و اساتید راستین اخلاق همراه می شود، ممکن است برای برخی از افراد که عاشق حرف های نو، بدیع و بعضاً بدعتناک هستند جذاب باشد و به همین دلیل وظیفه ی علما و فرهیختگان در خصوص خنثی سازی این شبهات سنگین تر است.
از سوی دیگر ترویج این تفکر که تنها به رجا و امید می اندیشند، در عرفان های نوظهور نیز بسیار دیده می شود که در نهایت نیز به جسارت در گناه و تکرار عامدانه آن و پرهیز از توبه منجر خواهد شد، باید توجه داشت که انسانی که از خدا حساب نبرد و فقط به او امیدوار باشد، اراده ی چندانی برای ترک معصیت نخواهد داشت، همانطوری که اگر کسی بدون امید به خدا، فقط خوف از خدا داشته باشد نیز به توبه و بازگشت از معصیت امیدی نخواهد داشت.
جناب سید حسن آقا میری نه تنها در برداشت هایشان در خصوص دین دچار مشکل و کج فهمی هستند، درک سیاسی و اجتماعی ایشان نیز دچار مشکل است، به عنوان مثال در حالی که هنوز اسیدپاش ها دستگیر نشده اند و در حالی که نیت ایشان هنوز مکتوم است ایشان به راحتی تمام، طوری صحبت می کنند که گویا اسیدپاشی ها جرمی است که ناهیان منکر انجام داده اند و بعد هم به استناد همین تهمت کلی درفشانی می کنند.